Diyafram, spermin rahme girmesini önleyen bir doğum kontrol yöntemidir. Diyafram, serviksi (rahim girişini) kaplayan esnek kenarlı, küçük ve yeniden kullanılabilir bir lateks veya silikon kaptır [1]. Seksten önce diyafram vajinanın derinliklerine yerleştirilir ve rahim ağzını kaplar, böylece sperm içeri girip yumurtayı dölleyemez [1,2]. Diyafram, yalnızca spermisit (sperm öldürücü) ile birlikte kullanıldığında hamileliği önlemede etkilidir [1]. Genç bir kadın diyaframı takarken her seks yaptığında daha fazla sperm öldürücü kullanılmalıdır [2]. Standart boyut 75 milimetre çapında olsa da birçok farklı boyutta ve çeşitte diyafram vardır [3]:
Kemer yay diyafram: En yaygın diyafram tipidir. Sert bir kenarı vardır, takılması daha kolaydır. Vajinal kas tonusu zayıf olan vulvalı bireyler için uygundur.
Sarmal (Helezon) yay diyafram: Yumuşak, esnek bir çevre kenarına sahiptir. Vajinal kas tonusu ortalama olan vulvalı bireyler için uygundur.
Yassı yay diyafram: İnce, esnek bir çevre kenarına sahiptir. Güçlü vajinal kas tonusu olan vulvalı bireyler için en iyi sonucu verir.
Geniş conta kenarı diyafram: Alerjik veya lateks duyarlı olan vulvalı bireyler için yararlı olan bir silikon halkadır. Yaylı yay veya helezon yay şekilleri de mevcuttur.
Diyaframı yerleştirmek pratik ve sabır gerektirebilir. Yerleştirme, bir tampon veya adet kabı yerleştirmeye benzer. Diyaframı kullanmak için şu adımlar izlenir [3]:
Diyaframa yaklaşık bir çay kaşığı sperm öldürücü uygulanır ve çemberin etrafına yayılır.
Diyafram, kubbe aşağı bakacak şekilde ve çerçevenin iki kenarı birbirine değecek şekilde ikiye katlanır.
Diğer el ile vajina açık tutulur ve katlanmış diyafram, kuyruk kemiğini hedefleyerek vajinaya doğru mümkün olduğunca uzağa itilir.
Bir parmakla diyaframın ön kenarı kasık kemiğinin arkasına doğru itilir.
Parmak kubbenin üzerine yerleştirilerek diyaframın konumu kontrol edilir.
Kişi diyaframı hissetmemelidir. Düzgün yerleştirilmiş bir diyaframda kişi öksürse, çömelse, otursa, yürüse veya koşsa bile diyafram vücutta kalır. Eğer doğru şekilde yerleştirilmemişse, diyafram çıkarılır ve en baştan yeniden yerleştirilir. Yerleştirmede sorun yaşanılıyorsa, kişi doktoruna bir yerleştirici almayı veya tamamen başka bir yönteme geçmeyi danışabilir [4].
Diyafram cinsel ilişkiden yaklaşık 1 saat önce yerleştirilebilir ve ilişkiden sonra en az 6 saat yerinde kalmalıdır. 24 saatten fazla vajinada bırakılmamalıdır. Kullanıcı 6 saat içinde tekrar ilişkiye girecekse diyaframı çıkarmadan vajinaya daha fazla sperm öldürücü konulmalıdır [3]. Kişi diyaframı, rahat bir pozisyonda işaret parmağını vajinaya yerleştirip nazikçe vajinadan aşağı doğru çekerek çıkarabilir. Diyafram çıkarıldıktan sonra özenle temizlenmeli ve herhangi bir hasarı olup olmadığı kontrol edilmelidir [4]. Diyaframların cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara (CYBE) karşı koruma sağlamadığını belirtmekte de fayda var [3].
Doğru ve tutarlı bir şekilde kullanıldığında diyafram hamileliği önlemede %94 oranında etkili olabilir [5]. Diyaframın ne kadar iyi çalıştığı kişinin kullanımına ve diyaframın bakımına bağlıdır. Diyaframın üzerine bebek pudrası veya yağ bazlı kayganlaştırıcılar konulmamalıdır. Bir diyafram en az 2 yılda bir değiştirilmelidir. Delikler veya hasarlar için düzenli olarak kontrol edilmeli hatta gerekilirse değiştirilmelidir [2].
Kaynaklar