Kayganlaştırıcı nedir? Ne için kullanılır?
Kayganlaştırıcılar, cinsel ilişki sırasında çoğunlukla sürtünmeyi ve tahrişi önlemek ya da cinsel aktiviteyi daha rahat ve zevkli hale getirmek için kullanılan; vulva, vajina, penis, testisler, rektum ya da vücudun farklı bölgelerine ve prezervatiflere uygulanabilen sıvı formdaki ürünlerdir [1, 2]. “Kişisel kayganlaştırıcılar” olarak da adlandırılan bu ürünler, partnerli ilişkilerde kullanılabildiği gibi, partnersiz mastürbasyonda, vibratör, dildo veya diğer seks oyuncaklarına uygulanarak da kullanılabilir.
Kayganlaştırıcı kullanımının; cinsel deneyimi iyileştirdiği, cinsel hazzı ve tatmini artırdığı, cinsel ilişki sırasında gerçekleşebilecek prezervatif yırtılması riskini azalttığı, farklı sebeplerden (yaş, stres, menopoz, kemoterapi, hormonal değişiklikler, doğum kontrol hapı, antihistaminik ve/veya antidepresan kullanımı vb.) meydana gelen vajinal kuruluğa ve vajinal/ anal cinsel ilişkide bulunan bireylerde deneyimlenebilen disparoniye (cinsel ilişki sırasında ağrı ve acı) yardımcı olduğu farklı çalışmalar tarafından gösterilmiştir [3, 4]. Kayganlaştırıcılar, yalnızca doğal kayganlaştırıcı eksikliğine veya diğer cinsel sorunlara yanıt vermeyi amaçlamaktan ziyade, uyarılmayı ve orgazmı kolaylaştırabildiği [5], ön sevişmeyi ve cinsel ilişkiyi daha eğlenceli hale getirebildiği için, bireyin veya çiftin cinsel gelişiminin ve keşfinin bir parçası olarak da fayda sağlayabilir [3, 6]. Tıbbi cihaz olarak sınıflandırılan ve uzun vadede vajinal kuruluğu rahatlatması amacıyla, kullanım süresi 30 günü aşmayacak şekilde gündelik olarak kullanılan, vajinada 60 dakikadan uzun kalması gereken ürünler “vajinal nemlendirici” olarak adlandırılırken; kayganlaştırıcılar kısa süreli rahatlama sağlayan [3], çoğunlukla vajinal ve/veya uyarılma ile nemlenmeyen anal bölgelerde kullanılan [7] ürünlerdir. Kullanılabilecek bölgeye, cinsel aktivite türüne, kişisel tercihe, ve prezervatif ve seks oyuncakları ile kullanımına uygun olup olmamasına bağlı olarak değişen çeşitleri bulunmakla beraber, eczanelerde, kişisel bakım mağazaları ve marketlerin cinsel sağlık bölümlerinde ve internette satışları vardır.
Kaynaklar
[1] World Health Organization. (2012). Use and procurement of additional lubricants for male and female condoms: WHO/UNFPA/FHI360: advisory note (No. WHO/RHR/12.33). World Health Organization.
[2] Jennings, P. R., & Bachmann, L. (2005). A clinician's guide to condoms, spermicides, microbicides, and lubricants. Journal of the American Academy of PAs, 18(12), 61-62.
[3] Kennedy, C. E., Yeh, P. T., Li, J., Gonsalves, L., & Narasimhan, M. (2022). Lubricants for the promotion of sexual health and well-being: a systematic review. Sexual and reproductive health matters, 29(3), 2044198.
[4] Andelloux, M. (2011). Products for sexual lubrication: understanding and addressing options with your patients. Nursing for Women's Health, 15(3), 253-257.
[5] Jozkowski, K. N., Herbenick, D., Schick, V., Reece, M., Sanders, S. A., & Fortenberry, J. D. (2013). Women's perceptions about lubricant use and vaginal wetness during sexual activities. The journal of sexual medicine, 10(2), 484-492.
[6] Herbenick, D., Reece, M., Hensel, D., Sanders, S., Jozkowski, K., & Fortenberry, J. D. (2011). Association of lubricant use with women's sexual pleasure, sexual satisfaction, and genital symptoms: a prospective daily diary study. The journal of sexual medicine, 8(1), 202-212.
[7] Seks 101: Kayganlaştırıcı Nedir, Neden Ve Nasıl Kullanılır? Durex Türkiye. (n.d.). Retrieved April 18, 2022, from https://www.durex.com.tr/blogs/chill-zone-articles/seks-101-kayganlastirici-nedir-neden-ve-nasil-kullanilir