top of page

Doğum Kontrol Haplarının Çeşitleri



Östrojen ve progesteron içeren kombinasyon hapları ve sadece progesteron içeren mini haplar olmak üzere 2 farklı doğum kontrol hapı vardır. Kombine haplar, östrojen ve progesteron hormonlarının sentetik (insan yapımı) formlarını içerir [1]. Bu hapların içindeki hormonlar yumurtalıkların yumurta bırakmasını engeller ve rahim ağzında ve rahimde hamilelik şansını azaltan değişiklikler yaparlar [2]. Kombinasyon haplarını kişi ne sıklıkla regl olduğuna bağlı olarak seçebilir. Bu hapların birçok çeşidi vardır, kişi için en iyi hap, hormon dozuna bağlı olarak seçilebilir. [3]. Bazı kombinasyon hapı çeşitleri şu şekildedir [1]:

Monofazik haplar: Bunlar bir aylık döngülerde kullanılır ve her aktif hap kişiye aynı dozda hormon verir. Döngünün son haftasında, aktif olmayan haplar alınır ve menstrual döngü başlar.

Çok fazlı haplar: Bunlar bir aylık döngülerde kullanılır ve döngü sırasında farklı hormon seviyeleri sağlar. Döngünün son haftasında, aktif olmayan haplar alınır ve menstrual döngü başlar.

Uzatılmış döngü hapları: Bunlar tipik olarak 13 haftalık döngülerde kullanılır. 12 hafta boyunca aktif hap alınır ve döngünün son haftasında aktif olmayan hapları alınıp adet olunur. Sonuç olarak, yılda sadece üç ila dört kez regl olunur.


Kombinasyon haplarını her gün kullanmak hamilelikten korunmak için yeterlidir. Çoğu kombinasyon hapı 21 günlük ve 28 günlük paketler halindedir. 21 günlük paketler kullanılırken 21 gün boyunca hap kullanılır. Sonraki hafta ise menstrual dönem başlar. Bu haplar, hap kullanılmayan hafta boyunca kişi cinsel ilişkiye girse dahi hamileliği önler. 28 günlük paketlerde ise 28 gün boyunca haplar düzenli bir şekilde kullanılır. Bu 28 günün son haftası hormonsuz haplar kullanılır. Bu haplara hatırlatıcı veya plasebo hapları denir. Bu haplar, düzenli olarak günlük hap kullanımı sağlar ve bir sonraki pakete zamanında başlamaya yardımcı olurlar [3,4].


Mini haplar ise kombinasyon hapları kadar çok seçenek sunmaz. Mini haptaki progesteron dozu, herhangi bir kombinasyon hapındaki progesteron dozundan daha düşüktür [3]. Bu hapları her gün aynı saatte almak önemlidir. Bu mini haplar 28 günlük paketler halindedir ve 28 hapın hepsinde hormon vardır. Son haftada kişi menstrual döngüye girebilir veya ay boyunca kanama, lekelenme gözlemlenebilir [4].

Bu hapların dışında 90 günlük ve 365 günlük haplar da bulunmakta. 90 günlük haplarda 84 gün boyunca her gün aynı saatte bir hap alınır ve markaya bağlı olarak, son yedi hap ya hormon içermez ya da sadece östrojen içerir. Her iki markada da 3 ayda bir son 7 gün menstrual döngü başlar. 365 günlük haplar ise her gün aynı saatte bir hap alınarak kullanılır. Bu hap kullanılırken, zamanla kanamalar ve lekelenmeler hafifleyebilir ve hatta durabilir [5].


Kaynaklar


İçerik Üreticisi: Gökçe B. Müjdeci
Editör: Ladin Toplu
13 Temmuz 2022 tarihinde güncellendi.
bottom of page