Doğum kontrol hapı, vücudun çalışma şeklini değiştiren ve hamileliği önleyen hormonları içeren günlük bir haptır. Haptaki hormonlar yumurtalıkları ve rahmi kontrol eder [1]. Hap doğru kullanıldığı durumda hamileliği %99 oranında engeller. Doğru kullanım ise her gün tutarlı bir şekilde hapı kullanmaktır. Hapın tutarlı ve düzenli kullanımı, hormon seviyelerinin dalgalanmasını önlemeye yardımcı olur [2]. İki farklı doğum kontrol hapı vardır; östrojen ve progesteron içeren kombinasyon hapları ve sadece progesteron içeren mini haplar.
Doğum kontrol hapları, alınan hapın çeşidine göre iki şekilde çalışır. Kombinasyon hapları ilk olarak vücudun yumurtlamasını engellerler. Böylece, normalde her ay bir yumurta bırakan yumurtalıkların yumurta bırakması engellenir. Ardından bu haplar vücudun servikal mukusunu kalınlaştırır. Bu mukus, serviksin etrafında yer alan, spermin rahme ulaşmasına yardımcı olan ve yumurtayı döllemesine neden olan sıvıdır. Kombine haplar bu servikal mukusu kalınlaştırarak spermin rahme ulaşmasını önler [4]. Yalnızca progesteron içeren mini haplar ise birkaç farklı şekilde çalışırlar. Esas olarak, tıpkı kombine haplar gibi servikal mukusu kalınlaştırarak veya da endometriyumu incelterek çalışırlar. Endometriyum, bir yumurtanın döllendikten sonra implante olduğu rahmin astarıdır. Bu astar daha inceyse, yumurtanın buraya yerleşmesi daha zor olur ve bu da hamileliğin oluşmasını engeller. Ayrıca bu haplar yumurtlamayı önleyebilir [4].
Doğum kontrol hapı cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz. Cinsel olarak aktif partnerler cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunmak için her zaman prezervatif kullanmalıdır. Prezervatifler hamileliğe karşı da koruma sağladığından prezervatif ve doğum kontrol haplarını birlikte kullanmak cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma açısından ve hamileliği önleme açısından fayda sağlar [5].
Kaynaklar