Boşalma problemleri veya disfonksiyonları, bir kişinin spermini düzgün bir şekilde boşaltmada sorun yaşamasıdır. Bu durumlar, kişi ve partnerleri tarafından yetersiz cinsel tatmin, etkisiz üreme veya duygusal travma ile sonuçlanabilir. Boşalma problemleri, doğumdaki bir sorundan (birincil) veya doğumdan sonra (çoğunlukla yaşamın çok sonraki dönemlerinde) kazanılmış disfonksiyonlardan (ikincil) kaynaklanabilir; örneğin hastalık, yaralanma, travma ve advers ilaç reaksiyonları gibi [1]. Boşalma problemleri; erken boşalma, geriye boşalma, geç boşalma, anejakülasyon, hematospermi ve ağrılı boşalma olarak altıya ayrılır ve çeşitli sebepleri bulunmaktadır [2]. Boşalma problemlerini daha detaylı bir şekilde incelemeden önce bilmek gerekir ki bazı “problemleri” ara sıra yaşamak gayet normaldir. Bu durumun bir “disfonksiyon” olarak tanımlanması için sürekli olarak tekrarlanması gerekir ve belirtilen özellikler bireyde mevcut olsa bile birey boşalma problemi yaşamıyor olabilir. Eğer problem olduğu düşünülüyorsa bir uzmana danışılmalıdır.
1. Erken Boşalma
Erken boşalma en sık görülen boşalma problemidir [3]. Tanım olarak erken boşalma, istenilen süreden önce gerçekleşen boşalmadır [4].
Sebepleri
Çeşitli psikolojik ve fiziksel faktörler birinin aniden erken boşalma yaşamasına neden olabilir.
Yaygın fiziksel nedenler:
Prostat sorunları
Tiroid sorunları – aşırı aktif veya az aktif tiroid bezi
Uyuşturucu kullanımı
Yaygın psikolojik nedenler:
Depresyon
Stres
İlişki sorunları
Cinsel performans kaygısı [5].
2. Geriye Boşalma
Geriye Boşalma ya da retrograd ejakülasyon, semenin üretradan dışarı çıkmak yerine mesaneye geri gitmesi durumudur. Bu gerçekleştiğinde çok az semen veya hiç sperm çıkmadığı için buna bazen 'kuru orgazm' denir [6].
Sebepleri
Retrograd boşalma, üretranın bağlandığı mesanenin boynunu çevreleyen sinir veya kasların zarar görmesinden kaynaklanır. Genellikle boşalmada, semen üretradan dışarı itilir. Mesane boynunun etrafındaki kaslar orgazm sırasında sıkıca kapanır ve semenin mesaneye girmesi engellenir. Bu sinirler veya kaslar hasar aldığında mesane boynunun kapanması engellenebilir ve sperm üretradan yukarıya değil mesaneye doğru hareket edebilir.
Geriye boşalmanın en yaygın nedenleri:
Prostat bezi ameliyatı
Mesane ameliyatı.
Diğer potansiyel nedenler:
Şeker hastalığı
MS Hastalığı
Genellikle yüksek tansiyonu (hipertansiyon) tedavi etmek için kullanılan bazı alfa blokerler olarak bilinen ilaçlar.
3. Geç Boşalma
Geç boşalma, insanların boşalması için uzun bir cinsel uyarım süresi gerektiren ve boşalmanın yavaş olduğu durumdur [7][8].
Sebepleri
Gecikmiş boşalma psikolojik ve/veya fiziksel faktörlerden kaynaklanabilir. Gecikmiş boşalmanın olası psikolojik nedenleri, erken boşalmanınkilere benzer.
Gecikmiş boşalmanın fiziksel nedenleri:
Diyabet (genellikle sadece tip 1 diyabet)
Omurilik yaralanmaları
MS Hastalığı
Mesane veya prostat bezi ameliyatı
İlerleyen yaş.
Aşağıdakiler dahil bazı ilaçların gecikmeli boşalmaya neden olabildiği bilinmektedir:
Antidepresanlar
Yüksek tansiyon tedavisi için kullanılan bazı ilaçlar, özellikle beta blokerler
Antipsikotikler
Kas gevşeticiler
Güçlü ağrı kesiciler.
Gecikmiş boşalma, kişi önceden herhangi bir sorun yaşamazken aniden başlayabilir veya kişi bunu her zaman yaşamış olabilir. Tüm cinsel durumlarda veya sadece belirli durumlarda ortaya çıkabilir, örneğin seks gibi bazı cinsel aktiviteler sırasında ortaya çıkabilir ancak mastürbasyon sırasında ortaya çıkamayabilir.Boşalma yalnızca belirli durumlarda meydana geldiğinde, genellikle psikolojik bir neden vardır.
4. Anejakülasyon
Anejakülasyon, boşalmama durumu için kullanılan terimdir.
Sebepleri
Durumsal anejakülasyon ve tam anorgazmik anejakülasyon genellikle psikolojik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar; ancak tam anorgazmik anejakülasyona şunlar neden olabilir [9]:
Omurilik yaralanması
Pelvik yaralanma
Enfeksiyonlar
İlaçlar (örneğin, antidepresanlar)
Pelvik sinirlere zarar verebilecek pelvik cerrahi (prostat, mesane gibi)
Lenf bezlerinin çıkarılması (testis kanseri tedavisinden olduğu gibi)
Sinir sistemini etkileyen hastalıklar ve bozukluklar (örn. Parkinson hastalığı veya MS)[10].
5. Hematospermi
Semende kan bulunması durumu, hematospermi olarak bilinir.
Sebepleri
Semendeki kanın en olası nedenleri:
Prostat biyopsisinden kaynaklanan travma
Vazektomi travması
Prostat kanserinin harici ışın radyasyonu veya brakiterapi ile tedavisi
Seminal sistem enfeksiyonu veya iltihabı
Boşalma sırasında patlayan küçük bir kan damarından kan sızması [11].
6. Ağrılı Boşalma
Boşalma sırasında ağrı duyulmasıdır.
Sebepleri
Boşalma sırasında ağrı görülmesi sık karşılaşılabilen bir durumdur. Genellikle bir ürogenital sistem enfeksiyonu buna sebebiyet verir. Bu enfeksiyonlar içerisinde ise en sık görüleni prostatitlerdir.
Bunun dışında boşalma sırasında ağrı yapabilecek başlıca durumlar:
Üriner enfeksiyonlar
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Ürogenital tüberküloz
Travmalar
Geçirilmiş cerrahiler
Pelvik ve genital bölgeye uygulanan radyoterapi [12].
Kaynaklar
İçerik Üreticisi: Eda Balakbabalar
Editör: Ladin Toplu
4 Ağustos 2022 tarihinde güncellendi.